بسیاری از پازل های Cicada 3301 در ابتدا به عنوان تصاویر مرموز ارائه شدند. حل‌کننده‌ها باید این تصاویر را از نزدیک بررسی می‌کردند و سرنخ‌ها، پیام‌ها یا رمزهای پنهان را جستجو می‌کردند. برخی از تصاویر حاوی کدهای QR بودند که پس از رمزگشایی، شرکت کنندگان را به پازل ها یا صفحات وب جدید هدایت می کرد. برخی دیگر اطلاعات را از طریق ترفندهای بصری و تکنیک های استگانوگرافی، مانند پنهان کردن متن در داده های پیکسل، پنهان می کردند.
چالش ها به عناصر بصری محدود نمی شد. برخی شامل پازل های صوتی بودند. برخی از این پازل‌ها شامل طیف‌نگاری بودند، جایی که نمایش بصری شکل‌های موج صوتی، پیام‌ها یا کدهای پنهان را پنهان می‌کرد. شرکت‌کنندگان باید از نرم‌افزار تخصصی برای تبدیل داده‌های صوتی به تصویر و سپس تجزیه و تحلیل آنها برای سرنخ استفاده می‌کردند.
پازل ها اغلب حاوی ارجاعاتی به ادبیات و کتاب های کلاسیک بودند. حل‌کننده‌ها باید بخش‌های خاصی از آثار ادبی یا متون تاریخی مرتبط با موضوع پازل را شناسایی می‌کردند. این مراجع برای باز کردن مراحل بعدی در چالش، آزمایش دانش شرکت کنندگان از ادبیات و توانایی برقراری ارتباط استفاده شد.
Cicada 3301 اغلب از رمزهای رمزنگاری برای رمزگذاری پیام ها استفاده می کرد. حل‌کنندگان با طیف گسترده‌ای از رمزها از جمله رمزهای سزار، رمزهای ویژنر و الگوریتم‌های پیچیده‌تر مواجه شدند. رمزگشایی این پیام ها اغلب به عنوان کلید باز کردن قفل مرحله بعدی پازل عمل می کند.
همچنین شرکت‌کنندگان اغلب به وب‌سایت‌ها و منابع آنلاین مختلفی هدایت می‌شدند که مجبور بودند آنها را برای اطلاعات پنهان تجزیه و تحلیل کنند. این می تواند شامل بررسی کد منبع صفحات وب، شناسایی الگوها در URL ها و یافتن پیوندهایی به محتوای پنهان یا محافظت شده با رمز عبور باشد.
ویژگی بارز پازل های Cicada 3301 پیچیدگی لایه ای آنها بود. حل کننده ها اغلب نیاز به حل معماهای متعدد دارند که یکی به دیگری منجر می شود و یک فرآیند چند مرحله ای ایجاد می کند که به تدریج راه حل نهایی را آشکار می کند. این لایه بندی چالش را افزایش داد و شرکت کنندگان را ملزم به حفظ هوشیاری و پایداری کرد.
